Nieuwsflits mei 2023

Vuur element icon | vierkant

Nieuwsflits mei 2023

Advocaat mr. dr. J.G.L. van Nus | Anne

Verantwoord ondernemen

Maatschappelijk verantwoord ondernemen houdt in dat er op een zodanige manier wordt ondernomen dat er in de activiteiten bewust aandacht ligt bij mens en milieu. Er moet een goede balans worden gezocht tussen people, planet en profit. Voorbeelden waarmee rekening gehouden dient te worden zijn milieuvervuiling, kinderarbeid en uitbuiting. In 2021 heeft een aantal partijen een wetsvoorstel ingediend waarbij zij ondernemingen willen verplichten tot maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het kabinet is nog tegen het wetsvoorstel, omdat met dit wetsvoorstel de regels voor ondernemingen in Nederland veel strenger worden dan in de rest van de Europese Unie. Het kabinet vindt het juist belangrijk dat de regels over maatschappelijk verantwoord ondernemen in de Europese Unie hetzelfde zijn.


PAS-melders

PAS staat voor Programma Aanpak Stikstof. Bedrijven of ondernemers konden voorheen onder dit programma met een melding van de berekende stikstofbelasting op kwetsbare natuurgebieden volstaan. Dit houdt in dat zij geen vergunning nodig hadden vanwege de stikstofdepositie. Vaak zijn deze PAS-melders boerenbedrijven. Het PAS is echter in strijd met de Europese Habitatrichtlijn, zo oordeelt de Raad van State in 2019. De zogenoemde PAS-melders werken nu dus zonder vergunning. Het kabinet heeft 250 miljoen euro beschikbaar gesteld om maatwerkoplossingen te bieden, zoals deze PAS-melders voorzien van een vergunning. Ook wordt er gewerkt aan een programma waarin maatregelen getroffen worden om legalisatie van PAS-meldingen mogelijk te maken.


Stikstofvergunning Schiphol en Lelystad Airport

Op dit moment hebben Schiphol en Lelystad Airport geen stikstofvergunning voor de uitstoot die ontstaat door het opstijgen en landen van vliegtuigen. Om aan deze stikstofvergunning te komen, heeft Schiphol boerderijen in verschillende provincies opgekocht, om zo stikstofruimte te creëren. De provincies moeten oude stikstofvergunningen van de opgekochte boerderijen intrekken, waarna zij de vergunningen aan de vliegvelden kunnen verlenen. Niet alle provincies zijn het hiermee eens en willen daarom niet meewerken aan het verlenen van de vergunning. Zij vinden dat andere dingen prioriteit hebben bij de vrijgekomen stikstofruimte, waaronder woningbouw.


Veiligheidsnormen

Als gevolg van klimaatveranderingen, zoals het stijgen van de zeespiegel, komt Nederland met nieuwe veiligheidsnormen tegen overstromingen. De veiligheidsnormen voor dijken, dammen en duinen komen uit de Omgevingswet. In 2050 moeten alle dijken en duinen zijn versterkt, zodat ze aan de norm voldoen. Daarnaast moeten alle waterkeringen in Nederland elke twaalf jaar geïnspecteerd worden. Uit onderzoek van de waterschappen en Rijkswaterstaat blijkt dat ongeveer de helft van de dijken nog niet voldoet aan de veiligheidsnormen.


Verplichting sociale huurwoningen

De minister voor Volkshuisvesting komt met een wetsvoorstel waarin een verplicht aantal sociale huurwoningen wordt vastgesteld. In de wettelijke bepaling wordt bepaald hoeveel procent van de nieuwbouw in gemeenten sociale huurwoning moet zijn. Ook zal er in deze wetsbepaling worden vastgelegd wie er voorrang krijgt bij de toewijzing van een woning, bijvoorbeeld mantelzorgers. De reden van dit voorstel is de forse daling in de sociale huurwoningen, waardoor er een tekort is aan sociale huurwoningen. Ook is er een grote onverdeeldheid van sociale huurwoningen in Nederland, dit komt doordat het percentage sociale huurwoningen in de ene gemeente veel lager is dan in een andere gemeente.


Besluit Algemene wet bestuursrecht

In een uitspraak van 25 januari 2023 oordeelt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State dat een reactie van het college van burgemeester en wethouders op een melding over de overgang van een omgevingsvergunning geen besluit is in de zin van artikel 1:3 van de Algemene wet Bestuursrecht.1 Dit betekent dat er tegen de reactie van de gemeente geen bezwaar en beroep kan worden ingediend. In de uitspraak gaat het om een melding van een partij dat zij gebruik maakt van een verleende omgevingsvergunning. Het college van burgemeester en wethouders heeft op deze melding bevestigend op gereageerd. Een belanghebbende partij is het niet eens met deze reactie van het college en dient bezwaar en beroep in. Het bezwaar en beroep zijn ongegrond omdat er geen sprake van een besluit is. In een andere uitspraak van de Afdeling2 op dezelfde dag gaat het om een beslissing van de gemeenteraad dat het college van burgemeester en wethouders het maximale heeft gedaan om uitvoering te geven aan een opdracht uit een motie van de raad. Ook in dit geval oordeelt de Afdeling dat er geen sprake is van een besluit in de zin van artikel 1:3 Algemene wet bestuursrecht. Een besluit in de zin van artikel 1:3 moet namelijk op enig rechtsgevolg gericht zijn. Dit is niet het geval bij de beslissing van de gemeenteraad. Er kan dus geen bezwaar en beroep tegen de beslissing worden ingediend.


Zaakbehandeling via videobellen?

De Centrale Raad van Beroep oordeelt in een zaak van 26 januari 20233 dat er bij de behandeling van een zaak via videobellen sprake is van een zitting als bedoeld in de Algemene wet bestuursrecht. Op grond van de Tijdelijke wet COVID-19 is het toegestaan om de mondelinge behandeling van een zaak plaats te laten vinden via een tweezijdig communicatiemiddel. De rechter mag beslissen om een zaak te behandelen via videobellen, dit is een procedurele beslissing van de rechter volgens de Centrale Raad van Beroep. Daarnaast is niet gebleken dat de eiseres in haar belangen is geschaad doordat de behandeling niet fysiek heeft plaatsgevonden.


EU-strijdige vergunning windpark

In 2020 doet het Europese Hof van Justitie uitspraak4 dat Vlaamse regels voor windparken in strijd met het Europese recht zijn omdat daarvoor geen milieubeoordeling is gemaakt. De Raad van State heeft oordeelt aanleiding van dit Europese arrest dat dit ook geldt voor Nederlandse regels over windparken5. De gemeente Dronten heeft in 2018 aan een nieuw windpark vergunningen verleend. Deze verleende vergunningen blijken nu in strijd met het Europese recht. Toch oordeelt de rechtbank Midden-Nederland afgelopen februari dat de vergunningen in stand mogen blijven.6 Zij oordeelt dat uit het arrest van het Europese Hof van Justitie geen verplichting voortvloeit om de vergunningen in te trekken. Het is een mogelijke maatregel om de strijdigheid met Europees recht op te heffen. Om te beoordelen of de vergunning moet worden ingetrokken moet eerst een belangenafweging worden gemaakt tussen enerzijds het belang van de exploitant van het windpark en anderzijds het belang van het handelen in overeenstemming met Europees recht.


Eenmalige energietoeslag studenten

De gemeente Amsterdam wijst de aanvraag van een student om eenmalige energietoeslag af. De gemeente is van mening dat studenten niet verenigbaar zijn met de groep die in aanmerking komt voor de eenmalige energietoeslag. De groep die in aanmerking komt, is een groep die moet rondkomen van een minimuminkomen. De student waarvan de aanvraag is afgewezen, gaat in bezwaar tegen het besluit, waarop de gemeente het bezwaar ongegrond verklaart. Vervolgens dient de student beroep in bij de rechtbank. De rechtbank oordeelt dat er sprake is van ongelijke behandeling van gelijke gevallen.7 Er zijn namelijk studenten die zich wel kunnen verenigen met deze groep wat betreft hun inkomen en woonsituatie. Voor het onderscheid wat de gemeente maakt is volgens de rechtbank geen objectieve en redelijke rechtvaardiging aanwezig.

1 ABRvS 25 januari 2023, ECLI:NL:RVS:2023:280
2 ABRvS 25 januari 2023, ECLI:NL:RVS:2023:301
3 CRvB 26 januari 2023, ECLI:NL:CRVB:2023:182
4 HvJEU 25 juni 2020, C‑24/19
5 ABRvS 30 juni 2021, ECLI:NL:RVS:2021:1395
6 Rb Midden-Nederland 17 februari 2023, ECLI:NL:RBMNE:2023:627
7 Rb Amsterdam 14 februari 2023, ECLI:NL:RBAMS:2023:726

Deel dit bericht via:

Ook interessant om te lezen

Direct juridisch
advies nodig

Rottumerplaat © Deborah Roffel

Wilt u onze periodieke nieuwsbrief ontvangen?

Vul dan hieronder uw gegevens in.